Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland: toenemende online radicalisering van jongeren
De dreigingen die volgen uit de snelle online radicalisering van jongeren zijn een gevaar voor de nationale veiligheid. Dit staat in het vandaag verschenen Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), dat is opgesteld op basis van informatie van onder andere de AIVD. De kans op een terroristische aanslag in Nederland is reëel, daarom blijft het dreigingsniveau op 4 (substantieel).
Eerder dit jaar bracht de AIVD een publicatie uit over de toenemende dreiging van online radicaliserende minderjarigen in zowel jihadistische als rechts-terroristische milieus. Deze dreiging voor de nationale veiligheid blijft actueel en staat ook beschreven in het DTN.
Online jihadistische netwerken
Het jihadisme is de grootste terroristische dreiging voor Europa. Net als in de tweede helft van 2024 waren er de afgelopen maanden tientallen aanslagen en verstoorde aanslagplannen in Europa. Veel daders van deze aanslagen handelen alleen, al zijn ze geïnspireerd door de terroristische organisatie Islamitische Staat (ISIS). In veel gevallen hebben de aanslagplegers geen uitgesproken doelwitvoorkeur, maar kiezen vaak voor doelwitten met een symbolische waarde of grote maatschappelijke impact. Denk hierbij aan Joodse of Israëlische doelwitten of op personen die worden beschuldigd van de ontheiliging van de islam.
De dreiging van oudere fysieke jihadistische netwerken neemt af. Daartegenover staat een nieuwe generatie jihadisten die onderdeel zijn van online groepen, waar zij in contact komen met gelijkgestemden. Deze onlinenetwerken bestaan voor het overgrote deel uit tieners en jongvolwassenen die jihadistische content maken, bewerken en verspreiden. Er bestaat het risico dat personen of een groep geïnspireerd door deze online propaganda overgaat tot een geweldsdaad in Nederland. Het aantal minderjarigen dat in Nederland is gearresteerd in verband met terrorisme is de laatste jaren ook gestegen.
Rechts-terroristische dreiging
Net als bij jihadistische jongeren ziet de NCTV een snelle online radicalisering van jongeren in rechts-terroristische online netwerken. Het gaat óók bij deze groep veelal om jongeren die op zoek zijn naar hun identiteit en betekenis willen geven aan hun leven. Vaak gecombineerd met psychiatrische of psychosociale problemen.
Online komen deze jongeren makkelijk terecht in rechts-extremistische groepen en chats. In deze online groepen kan radicalisering snel plaatsvinden omdat extremistische taal wordt aangemoedigd en geliked. Deze jongeren komen sporadisch fysiek samen en zijn online lid van meerdere chatgroepen, waarbij er geregeld nieuwe groepen ontstaan. Dit maakt het lastig om de omvang van deze netwerken te bepalen. Door het gebruik van sociale media en participatie in online netwerken of groepen komen zij in aanraking met gewelddadige en terroristisch inhoud. Er is een reële kans dat personen binnen deze groepen in hoog tempo radicaliseren en uiteindelijk zullen overgaan tot terroristisch geweld.
Actueel dreigingsniveau
Het DTN is een analyse van nationale en internationale terroristische dreiging tegen Nederland en Nederlandse belangen in het buitenland. De NCTV stelt twee tot drie keer per jaar het DTN op. De AIVD draagt met inhoudelijke informatie bij aan dit dreigingsbeeld.