Wetswijziging Wvo: nieuwe verplichtingen werkgevers
De Wet veiligheidsonderzoeken (Wvo) wordt momenteel herzien. Daarbij vinden er op hoofdlijnen twee grote wijzigingen plaats: de invoering van een locatiegebonden verklaring van geen bezwaar (vgb) en de introductie van het register van actieve vertrouwensfunctionarissen. De verwachting is dat de inwerkingtreding van de aangepaste wet begin 2026 zal plaatsvinden.
In Nederland vervullen bijna 300.000
mensen een vertrouwensfunctie.
Bijvoorbeeld op een luchthaven bij de Rijksoverheid in de energievoorziening of bij defensie.
Voor zo'n functie is een veiligheidsonderzoek nodig.
Dit onderzoek bekijkt of iemand deze functie mag uitvoeren zonder risico voor de nationale veiligheid.
Als alles in orde is krijg je een functiegebonden verklaring van geen bezwaar ofwel een vgb.
Deze is gekoppeld aan de functie en aan de werkgever.
De Unit Veiligheidsonderzoeken van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst voert deze onderzoeken uit op basis van de Wet veiligheidsonderzoeken.
In 2026 wordt deze wet aangepast en komt er onder andere een extra vgb bij: de locatiegebonden vgb.
Deze blijft geldig als iemand een andere functie bij een andere werkgever krijgt.
Dit geldt alleen als de functie hetzelfde veiligheidsmachtigingsniveau heeft en op dezelfde aangewezen locatie is; zoals een luchthaven.
De verantwoordelijke minister bepaalt welke locaties hiervoor in aanmerking komen.
Om dit mogelijk te maken komt er een register van actieve vertrouwensfunctionarissen.
Hierin zullen alle mensen die in vertrouwen functie vervullen worden opgenomen.
Dankzij dit register kunnen werkgevers op een aangewezen locatie controleren of iemand al een geldige locatiegebonden vgb heeft.
Die verklaring kan hergebruikt worden bij een overstap binnen dezelfde locatie.
Werkgevers krijgen hierbij een belangrijke rol.
Na inwerkingtreding van de wet zijn zij verplicht om binnen vier weken al hun actuele vertrouwensfunctionarissen door te geven.
Dit doen ze door gegevens zoals naam, geboortedatum BSN en werkgever aan te leveren bij de UVO.
Deze informatie dient als basis voor het register van actieve vertrouwensfunctionarissen.
Verder krijgen specifieke werkgevers een aanmeldplicht als ze een vertrouwensfunctionaris willen overnemen van een andere werkgever met behoud
van de locatiegebonden vgb.
Alle werkgevers moeten daarnaast vertrouwensfunctionarissen afmelden uit het register als ze stoppen met hun vertrouwensfunctie.
In de laatste maanden van 2025 krijgen werkgevers die veiligheidsonderzoeken aanvragen hier meer uitleg over.
Op de hoogte blijven?
Houd hiervoor de website in de gaten: aivd.nl/wijziging-wvo of defensie.nl
Om te voldoen aan de nieuwe Wet veiligheidsonderzoeken (Wvo), verzamelt de Unit Veiligheidsonderzoeken (UVO) onder andere relevante gegevens voor het register van actieve vertrouwensfunctionarissen. Met ingang van de aangepaste wet krijgen ook werkgevers die vertrouwensfunctionarissen in dienst hebben de plicht om informatie voor het register aan te leveren.
Locatiegebonden vgb
De belangrijkste verandering in de wetswijziging is de toevoeging en invoering van een locatiegebonden verklaring van geen bezwaar (vgb). Deze vgb blijft geldig bij een overstap naar een nieuwe functie op dezelfde aangewezen locatie en met hetzelfde veiligheidsmachtigingsniveau. Zo ontstaat er meer flexibiliteit voor sectoren waar werknemers met een vertrouwensfunctie regelmatig van werkgever wisselen. Een aangewezen locatie is niet per definitie een fysieke locatie, maar kan ook een bepaalde sector zijn of een groep van fysieke locaties.
Register van actieve vertrouwensfunctionarissen
Met de wijziging van de Wvo komt er een register dat inzicht geeft in personen die een vertrouwensfunctie bekleden: het register van actieve vertrouwensfunctionarissen.
Bedrijven die werkzaam zijn op aangewezen locaties, zoals de Beveiliging Burgerluchtvaart, krijgen de plicht om bij de UVO te melden wanneer iemand een locatiegebonden vertrouwensfunctie gaat vervullen (aanmeldplicht). De plicht om een melding te maken wanneer iemand een vertrouwensfunctie niet meer uitvoert (afmeldplicht) geldt voor alle werkgevers.
Zo ontstaat er een actief register met een overzicht van alle actieve vertrouwensfunctionarissen. Het is de verantwoordelijkheid van de UVO om het register actueel te houden, maar werkgevers hebben hierin dus ook verplichtingen.
Wat wordt er van werkgevers verwacht?
Bij inwerkingtreding van de nieuwe wet, is het noodzakelijk dat het register gevuld wordt met gegevens van alle actieve vertrouwensfunctionarissen. Daarom krijgen werkgevers die veiligheidsonderzoeken aanvragen, na ingang van de wet, het verzoek om binnen vier weken al hun actuele vertrouwensfunctionarissen door te geven. In de voorbereiding hierop ontvangen de werkgevers separaat extra informatie. Aan te leveren gegevens waaraan gedacht kan worden zijn:
- Voornaam/namen
- Tussenvoegsel(s)
- Achternaam
- Kenmerk verklaring van geen bezwaar (dossiernummer)
- Burgerservicenummer (bsn)
- Geboortedatum
Overige wetswijzigingen
De wetswijziging Wvo voorziet ook in de mogelijkheid om veiligheidsonderzoeken aan te vragen voor personen die niet op een vertrouwensfunctie zitten (artikel 13, lid 2). Dit zal in de praktijk enkel gebruikt worden door het Ministerie van Economische Zaken.
Tot slot wordt van de gelegenheid gebruikgemaakt om in de aangepaste Wvo enkele andere wijzigingen op te nemen die de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de Wet veiligheidsonderzoeken in de praktijk verbeteren. Een voorbeeld hiervan is dat werkgevers jaarlijks een prognose van het personeelsverloop met het oog op het verwachte aantal veiligheidsonderzoeken moet gaan doorgeven.