BVD draagt deel archief over aan het Algemeen Rijksarchief

Voor het eerst in de geschiedenis zal de Binnenlandse Veiligheidsdienst een deel van zijn archief overdragen aan het Algemeen Rijksarchief, waardoor het openbaar wordt. Het gaat om het archief van het Bureau Nationale Veiligheid, een vroege voorloper van de BVD uit de jaren 1945 - 1946.

Het archief omvat niet eerder vrijgegeven persoonsdossiers over personen als Mussert en King Kong, maar ook tot dusverre geheime informatie over het Englandspiel en andere Duitse spionage-, sabotage- en 'stay behind' organisaties uit de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast is in het BNV-archief het ontstaan van de Koude Oorlog terug te vinden, door de verschuivende focus van Duitse spionagenetwerken naar communistisch georiƫnteerde personen en organisaties.

Het Bureau Nationale Veiligheid werd in mei 1945 opgericht met als taak het verrichten van "alle werkzaamheden de in- en uitwendige veiligheid van den Staat betreffende" en bovendien "daarover contacten op te nemen en te onderhouden met de geallieerden". De instelling werd in enkele weken uit de grond gestampt door verschillende bestaande organisaties, waaronder verzetsorganisaties, samen te voegen. In de praktijk kwamen de werkzaamheden van het BNV neer op het identificeren, opsporen, arresteren en verhoren van personen die behoorden tot Duitse spionage en sabotage-organisaties als Abwehr, Gestapo en Sicherheitsdienst. Schuldig geachte personen werden ter berechting overgedragen aan de Politieke Opsporingsdiensten van het Militair Gezag, en later aan het Directoraat Generaal voor de Bijzondere Rechtspleging.

Naarmate de tijd verstreek, richtte het BNV zich ook steeds meer op "die stroomingen welke door hun aard bij voorkomende gelegenheden gevaarlijk zouden kunnen worden voor de rust, orde of veiligheid van den Staat". Men doelde daarmee op kleine trotskistische en anarchistische groeperingen, maar vooral op de communistische organisaties in Nederland: de CPN, de Eenheids Vakcentrale en de communistische nevenorganisaties van jongeren en vrouwen.

Het archief van het BNV bevat naast geheime dossiers over personen en organisaties ook informatie over het personeel en de organisatie. Tevens bevat het archief een aantal niet eerder gepubliceerde foto's. In de loop der jaren is een deel van de persoonsdossiers verdwenen, door vernietiging en door overdracht naar andere organisaties. Zo is een deel van de BNV-persoonsdossiers opgenomen in het archief van het Centraal Archief van de Bijzondere Rechtspleging (CABR), dat onlangs door Justitie aan het Algemeen Rijksarchief is overgedragen.

Met het verwerven van het BNV-archief breidt het Algemeen Rijksarchief zijn verzameling oorlogsgerelateerde archieven verder uit. Naast het BNV-archief beheert het Algemeen Rijksarchief onder meer ook de archieven van het Ministerie van Justitie te Londen, het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging, het Nederlands Beheersinstituut en de Stichting Toezicht Politieke Delinquenten.