Jaarverslag 2016: dreiging voor Nederland onverminderd hoog
Het jaar 2016 kenmerkt zich door een onverminderd hoge dreiging voor Nederland. Veel landen om ons heen werden getroffen door terroristische aanslagen. Daarnaast probeerden andere staten via (digitale) spionage informatie weg te sluizen en besluitvorming op heimelijke wijze te beïnvloeden. Dat schrijft de AIVD in zijn jaarverslag over 2016.
Het decor waartegen de AIVD zijn werk moest verrichten werd gevormd door internationale ontwikkelingen zoals de aanhoudende crisis in Syrië, de internationale bemoeienissen van Rusland en de couppoging in Turkije.
Toenemende terroristische en digitale dreigingen
De jihadistisch-terroristische aanslagen die zich in Europa manifesteerden, werden gepleegd door personen die (aan)gestuurd, gestimuleerd of geïnspireerd waren door ISIS. In ons land zijn aanhoudingen verricht en zijn extra maatregelen getroffen in verband met terroristische dreiging.
Ons land kreeg tevens te maken met vele, hardnekkige digitale aanvallen. Andere staten probeerden daarmee politieke en economische informatie bij zowel overheidsinstellingen als bij topsectoren uit Nederland weg te halen en op heimelijke wijze politieke besluitvorming te beïnvloeden. Het verspreiden van desinformatie en propaganda kent door het gebruik van internet een veel groter bereik. De impact kan aanzienlijk zijn. Deze vorm van inmenging wordt steeds omvangrijker en agressiever.
Nieuwe mensen en middelen, en een nieuwe wet
Om dergelijke dreigingen het hoofd te kunnen bieden is de AIVD in 2016 gegroeid, zowel in mensen als in middelen. Dat zal zich de komende jaren moeten blijven voortzetten. Onmisbaar daarbij is een goed wettelijk instrumentarium. De nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten die nu bij de Eerste Kamer ligt, geeft de AIVD bevoegdheden die passen bij het heden en de toekomst. De nieuwe wet voorziet in diverse waarborgen om de persoonlijke levenssfeer van burgers te beschermen.
De AIVD maakt deel uit van een sterk netwerk van (overheids)partners om dreigingen terug te dringen. De dienst heeft in 2016 aan instanties zoals de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, het Openbaar Ministerie, het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Immigratie- en Naturalisatiedienst en het lokaal bestuur honderden rapportages en ambtsberichten verstrekt, die hen gelegenheid geven om te kunnen handelen.
Naast het jaarverslag geeft de AIVD dit jaar ook een jaarbeeld uit waarin op visuele wijze de belangrijkste ontwikkelingen, aandachtsgebieden en resultaten van de dienst passeren.
De minister heeft het jaarverslag vandaag aan de Eerste en Tweede Kamer aangeboden.