Woordenlijst

Woordenlijst (op alfabetische volgorde) met definities die horen bij het AIVD jaarverslag 2019.

Activisme

Activisme vindt plaats binnen de kaders van de democratische rechtsorde. Activisten die neigen te radicaliseren tot extremisten, kunnen wel in de aandacht van de AIVD komen.


Ambtsbericht

Een ambtsbericht is een document waarmee de AIVD gegevens verstrekt aan een ontvanger, zoals het Openbaar Ministerie of de Immigratie- en Naturalisatiedienst, die met die gegevens maatregelen kan treffen tegen de persoon of organisatie die in het bericht genoemd wordt.

Diaspora

(Voormalige) burgers van een ander land die naar Nederland zijn gekomen.

Beeld: ©iStockphoto

Inzageverzoek

Dit biedt de mogelijkheid aan burgers, onderzoekers en journalisten om documenten uit de archieven van de AIVD in te zien. Dit is vergelijkbaar met het WOB-verzoek. Een inzageverzoek - formeel een aanvraag tot kennisneming van gegevens - kan gaan over de persoon zelf of over een specifiek onderwerp. Er zijn wettelijke beperkingen bij het vrijgeven van informatie, zoals bronbescherming.

Jihadisme

Extremistische ideologie waarin de verheerlijking van de gewelddadige jihad centraal staat.

Links-extremisme

Onder links-extremisme verstaat de AIVD vooral het antifascistisch extremisme, het verzet tegen het Nederlandse asiel- en vreemdelingenbeleid en het anarcho-extremisme.

Radicalisering

Radicalisering is de groei naar extremisme.

Rechts-extremisme

Personen en groeperingen die (heimelijk) gewelddadige en niet-gewelddadige acties verrichten vanuit een van de denkbeelden:

  • vreemdelingenhaat;
  • haat jegens een vreemde cultuur;
  • ultranationalisme.

Vanwege het ondemocratische karakter van hun acties vormen rechts-extremisten een bedreiging voor de democratische rechtsorde.

Salafisme

Een brede ideologische stroming binnen de islam die een letterlijke terugkeer bepleit naar de ‘zuivere islam’ uit de begintijd van de islam.

Salafistische aanjagers

Invloedrijke voormannen, moskeeën en organisaties die een (potentiële) dreiging voor de democratische rechtsorde vormen.

Terrorisme

Het plegen van of dreigen met op mensenlevens gericht geweld of het aanrichten van ernstige materiële schade die maatschappijontwrichtend werkt, met als doel maatschappelijke veranderingen voor elkaar te krijgen, de bevolking ernstige vrees aan te jagen en politieke besluitvorming te beïnvloeden.

Terugkeerders

Iemand die met jihadistische bedoelingen is uitgereisd naar een jihadistisch strijdgebied, van wie is vastgesteld dat hij het strijdgebied heeft bereikt en die terugkeert naar Nederland. Hier vallen ook jihadisten onder die vanuit een ander land dan Nederland zijn uitgereisd naar het strijdgebied en daarna naar Nederland reizen.

Veiligheidsonderzoek

Een onderzoek naar de geschiktheid van een persoon voor de vervulling van een vertrouwensfunctie. Dit onderzoek richt zich op feiten en omstandigheden die van belang zijn zodat er geen risico's voor de nationale veiligheid ontstaan. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om eerlijkheid, onafhankelijkheid, loyaliteit, integriteit en veiligheidsbewustzijn van de betreffende kandidaat.

Vitale infrastructuur

Infrastructuur, processen, producten en diensten die zo vitaal zijn voor de Nederlandse samenleving dat uitval of ernstige verstoring ervan grote maatschappelijke schade tot gevolg kan hebben.