AIVD-jaarverslag 2020: voedingsbodem extremisme groeit
Binnen- en buitenlandse dreigingen tegen de Nederlandse samenleving namen in 2020 verschillende en vaak ook complexe vormen aan, mede door corona. Binnen het antioverheids-protest groeide de al sluimerende voedingsbodem voor extremisme.
Een kleine groep praatte intimidatie, bedreiging of geweld goed of was zelfs bereid daaraan mee te doen.
Het is zaak die radicale onderstroom tijdig te onderkennen en partners zoals Nationale Politie en Openbaar Ministerie daarover te waarschuwen, zodat zij gericht tot actie kunnen overgaan.
Rechts-extremistische groepen komen uit de schaduw en zoeken vaker het grote publiek op. Zij presenteren hun ideeën als respectabel en krijgen sluipenderwijs voet aan de grond bij publieke protesten.
De opleving van rechts-extremisme waar de AIVD in het voorgaande jaarverslag over sprak zet zich daarmee door, ook onder kwetsbare jongeren. Als AIVD zijn we alert op de risico's.
Jihadistisch terrorisme blijft grootste dreiging
Jihadistisch terrorisme blijft de grootste directe dreiging voor de Nederlandse samenleving. Door corona waren jihadisten weliswaar meer aan huis gebonden. Hun zichtbaarheid nam af. Maar we blijven daar als dienst heel scherp op.
Juist ook omdat de internationale situatie de situatie in Nederland sterk beïnvloedt. Een opleving of aanslag van ISIS of een nieuw strijdgebied kan jihadisten in Nederland zomaar mobiliseren waardoor de dreiging toeneemt.
Structurele inzet tegen risico's spionage
Daarnaast is spionage een ernstige bedreiging van de Nederlandse economische veiligheid en onze welvaart. Dagelijks blijven we als land een aantrekkelijk doelwit voor staten die technologie en kennis willen stelen. Daarom zet de AIVD meer in op het onderkennen, voorkomen en tegengaan van spionage.
Dat gebeurt steeds meer digitaal, maar ook nog steeds met menselijke bronnen. In december 2020 verstoorde de AIVD de inlichtingenactiviteiten van twee Russische inlichtingenofficieren; we ontmantelden een omvangrijk netwerk van mensen die hoogwaardige technologische kennis met hen deelden.
Noodzaak tot extra investeringen
Om de nationale veiligheid te beschermen is het van belang om waar mogelijk extra te investeren in onze cybercapaciteit. Een sterke eigenstandige nationale en internationale inlichtingenpositie stelt de AIVD in staat om maximaal en flexibel in te kunnen spelen op steeds veranderende geopolitieke omstandigheden en uitdagingen.
Zo zorgen we voor de veiligheid en welvaart van ons land zoals we dat al 75 jaar doen.
Jaarverslag 2020 in beeld
In onderstaande video geeft directeur-generaal Erik Akerboom een korte toelichting op het jaarverslag.
2020 - jaarverslag AIVD
Vandaag presenteer ik met trots het jaarverslag 2020 van de AIVD. Een jaar waarbij het coronavirus voor veel mensen bepalend is geweest. Dat zagen we ook terug in ons werk.
Zo groeide binnen het anti-overheidsprotest de voedingsbodem voor extremisme. Een kleine groep praatte intimidatie, bedreiging of geweld goed, of wilde daar zelfs aan meedoen. Dat is zorgelijk.
We zien ook dat rechts-extremistische groepen uit de schaduw treden en vaker het grote publiek opzoeken. De opleving van rechts-extremisme, waar we in ons voorgaande jaarverslag over spraken, zet zich dus door. Ook onder kwetsbare jongeren. Als AIVD zijn we alert op de risico's.
Jihadistisch terrorisme blijft de grootste directe dreiging voor de Nederlandse samenleving. Een opleving of aanslag van ISIS, of het ontstaan van een nieuw strijdgebied, kan jihadisten in Nederland zomaar mobiliseren. We zijn daar als dienst heel scherp op.
Daarnaast is spionage een ernstige bedreiging van de Nederlandse economische veiligheid en onze welvaart. Dagelijks blijken we als land een aantrekkelijk doelwit voor staten die technologie of kennis stelen. We zetten het komende jaar daarom meer in op het onderkennen en voorkomen van spionage. Om de nationale veiligheid ook in de toekomst goed te beschermen, willen we waar mogelijk extra investeren in onze cypercapaciteit.
Zo willen we als AIVD maximaal en flexibel voorbereid zijn op de veranderende uitdagingen in de wereld om ons heen. Met een eigenstandige en sterke inlichtingenpositie, in binnen- en buitenland. We dragen bij aan de veiligheid en welvaart van ons land, zoals we dat in de afgelopen 75 jaar ook hebben gedaan.
Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Lees de online versie van het jaarverslag of download dit document hieronder als toegankelijk PDF-bestand.