Enigma

In 1919 patenteerde de Nederlander Hugo Alexander Koch een machine die de naam Enigma kreeg. Oorspronkelijk was het de bedoeling om deze machine in het bankwezen af te zetten, maar het werd commercieel geen succes. Ook de Nederlandse overheid had indertijd geen interesse in dit apparaat.

De Duitser Arthur Scherbius heeft in 1923 in Duitsland het patent verkregen voor de Enigma.

De Duitse marine kocht in 1926 een aantal exemplaren na een geslaagde proef met deze apparaten, en in 1928 schafte ook de Duitse landmacht de Enigma aan.

In 1935 volgde ook de Duitse luchtmacht.

Stekerpaneel

Ook de inlichtingendienst (de Abwehr), de spoorwegen en andere Duitse overheden gebruikten al vóór de Tweede Wereldoorlog Enigma-apparatuur.

De apparaten van de verschillende diensten vertoonden verschillen qua uitvoering en soms qua werking, en ook verschilden de bedieningsinstructies.

Gedurende de levensduur van de Enigmamachines zijn deze regelmatig gewijzigd, waardoor de codering sterker werd. Ook wijzigden de bedieningsinstructies en de frequentie waarmee de sleutels werden gewisseld.

Eén van de grootste technische verbeteringen was de invoering van een stekerpaneel, waardoor het aantal mogelijke sleutelinstellingen gigantisch werd uitgebreid.

'Duitse bevelhebbers dachten dat hun tegenstanders de codes onmogelijk snel konden ontcijferen.'

Ontcijfering (toch) niet onmogelijk

De Enigmamachines waren, mits goed gebruikt, tijdens de Tweede Wereldoorlog heel veilig. De Duitse bevelhebbers gingen ervan uit dat de codes onmogelijk binnen korte tijd door een tegenstander konden worden ontcijferd.

Deze gedachte bleek echter onjuist. Het staat vast dat vanaf 1940 de Britse inlichtingendienst in staat was om in ieder geval een deel van de berichten die met Enigmamachines waren gecodeerd te ontcijferen.

De plaats waar dit gebeurde was Bletchley Park, waar een grote groep van mensen met uiteenlopende achtergronden bezig was met het ontcijferen van Duitse militaire codes.

Inmiddels is een deel van het landgoed tot museum verbouwd en kunnen bezoekers zien waar en hoe de geallieerden werkten aan het onderscheppen van het Duitse berichtenverkeer.

Ga terug naar de overzichtspagina met alle museumstukken.