Jaarverslag 2012: technologisering bepaalt dreigingsbeeld

In het jaarverslag 2012 van de AIVD wordt verantwoording afgelegd over het afgelopen jaar. Daarmee ontstaat ook inzicht in aard en omvang van dreigingen tegen ons land. Deze veranderen razendsnel en zijn steeds lastiger voorspelbaar door de voortschrijdende technologische ontwikkeling.

De grote aandacht op internet voor de situatie in Syrië voedde de belangstelling voor de jihadistische strijd. De bredere beschikbaarheid van internet zorgt ervoor dat gelijkgestemden in binnen- en buitenland elkaar eenvoudig kunnen vinden. Met name in de laatste maanden van 2012 zag de AIVD een grote toename van het aantal jihadisten dat uitreisde.

In 2012 constateerde de AIVD meerdere gevallen van digitale spionage. Dergelijke cyberaanvallen worden steeds complexer en ingenieuzer. Specifieke kennis en mogelijkheden van de dienst, zoals de toepassing van bijzondere bevoegdheden en een groot internationaal netwerk, dragen bij aan digitale veiligheid, cyber security.

Naast alle technologische ontwikkelingen en daaruit voortkomende vormen van cyberspionage, bestaat klassieke spionage ook nog steeds. De Nederlandse (kennis)economie is interessant voor buitenlandse inlichtingendiensten. Zij proberen hier mensen te rekruteren om informatie te leveren. De AIVD adviseerde de autoriteiten om visa te weigeren aan personen die onder valse vlag hier inlichtingenactiviteiten wilden ontplooien. Ook bemoeien buitenlandse diensten zich in ons land met migrantengroepen die volgens het land van herkomst een gevaar vormen. Dergelijke inmenging is ongewenst en gaan wij tegen.

Onrust in de wereld

De AIVD vergaart in en over het buitenland inlichtingen die via reguliere diplomatieke kanalen niet beschikbaar komen. In de nasleep van de Arabische Lente was dat bijvoorbeeld informatie over de ontwikkelingen in de Arabische wereld en de veranderingen in het politieke landschap. Hiermee ondersteunen wij de Nederlandse regering bij beslissingen over haar beleid.

Dreiging en veiligheidsonderzoeken

De AIVD voerde in 2012 duizenden veiligheidsonderzoeken uit, verzorgde tientallen dreigingsinschattingen en gaf adviezen op het terrein van informatiebeveiliging bij de overheid. Daarnaast werkten we aan het verhogen van het veiligheidsbewustzijn bij de overheid en in de vitale sector.

Samenwerking noodzakelijk

Samenwerking tussen binnen- en buitenlandse organisaties is noodzakelijk voor de bescherming van Nederlandse belangen. De AIVD heeft daar in 2012 stevig op ingezet. Vooral op het gebied van de aanpak van cyberdreiging is in 2012 vooruitgang geboekt met zowel de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) als het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC).

Rob Bertholee, hoofd van de AIVD: "Nieuwe technologie vormt een belangrijke drijvende kracht achter dreigingen. We zien daarnaast ook een toenemende verwevenheid van dreigingen met een sterk binnenlandse component en dreigingen met een buitenlandse oorsprong. Als inlichtingen- én veiligheidsdienst zijn wij gelukkig toegerust om beide elementen goed af te dekken."