DNA-onderzoek

Onder strikte voorwaarden mogen wij DNA-profielen laten opstellen. Ook mogen wij die profielen bewaren en gebruiken. Wij mogen een DNA-profiel alleen gebruiken om de identiteit van een persoon vast te stellen. Voor DNA-onderzoek hebben wij toestemming nodig van de minister. Deze toestemming wordt door een onafhankelijke commissie getoetst.

Welke informatie mag de AIVD uit DNA halen?

Uit het DNA-materiaal mogen wij alleen het DNA-profiel vaststellen. Het DNA-profiel is een soort barcode: een unieke reeks van getallen, afgeleid uit het betreffende DNA-materiaal. De kans dat een willekeurig gekozen persoon exact hetzelfde DNA-profiel heeft, is verwaarloosbaar klein. Minder dan 1 op 10 miljard. Een DNA-profiel vormt dus een zeer betrouwbaar middel om de identiteit van een persoon te bepalen.

Een gespecialiseerde forensisch expert stelt op basis van het verkregen celmateriaal het DNA-profiel vast. Wij halen geen andere informatie uit het DNA. Informatie over uiterlijke kenmerken of gezondheid is niet uit een DNA-profiel te halen.

Wij willen DNA gebruiken om de identiteit vast te stellen, dan zijn deze kenmerken ook niet relevant en hebben we aan een profiel voldoende.

Het overige celmateriaal dat is gebruikt om het DNA-profiel vast te stellen, moeten wij zo snel mogelijk vernietigen. Dat moet onder toezicht van de forensisch expert gebeuren. Op deze manier wordt de privacy van personen zo veel mogelijk beschermd.

Mag de AIVD zomaar DNA-onderzoek doen?

DNA-onderzoek kan een grote inbreuk vormen op de privacy. Daarom mogen wij niet zonder goede reden DNA-profielen verzamelen. Wij mogen alleen DNA-profielen verzamelen als dat nodig is voor onderzoeksopdrachten. Een DNA-profiel is ook alleen bruikbaar voor identificatie van een persoon.

Voor elk DNA-profiel dat wij laten vaststellen moeten wij toestemming vragen aan de minister. De onafhankelijke Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) toetst deze toestemming.

In het verzoek aan de minister moeten wij duidelijk vermelden om wie het gaat, welk materiaal wij willen onderzoeken en waar wij dat materiaal hebben aangetroffen. Voor de opslag van en toegang tot onze DNA-profielenregistratie gelden strenge eisen.

Wat mag de AIVD doen met DNA-profielen?

Onder strikte voorwaarden mogen wij verkregen DNA-profielen vergelijken met andere DNA-profielen in databanken. We mogen het profiel bewaren in de eigen 'DNA-profielenregistratie' en zo nodig delen met andere partijen.

Vergelijken met DNA-profielen

Wij mogen het verkregen DNA-profiel vergelijken met de DNA-profielen uit de eigen ´DNA-profielenregistratie’, een verzameling van DNA-profielen die de dienst zelf heeft vergaard.

Daarnaast mogen wij profielen vergelijken met de DNA-profielenverzamelingen van andere organisaties, om te zien of zich daarin matchende profielen bevinden. Bijvoorbeeld met de profielen in de Nederlandse DNA-databank voor strafzaken.

Opnemen in de DNA-profielenregistratie

In principe mogen wij DNA-profielen maximaal 5 jaar bewaren in de DNA-profielenregistratie. De bewaartermijn kan telkens met 5 jaar worden verlengd, met een maximumtermijn van 30 jaar.

Voor elke verlenging is toestemming van de minister nodig. Hierbij moeten wij duidelijk maken waarom het noodzakelijk is om de bewaartermijn te verlengen.

Een lange bewaartermijn is in sommige gevallen nodig. Er kan soms veel tijd overheen gaan voordat de identiteit van een persoon gecontroleerd kan worden. Denk bijvoorbeeld aan Syriëgangers die lange tijd uit beeld verdwijnen en jaren later alsnog onder een valse naam terugkeren naar Nederland.

Delen met andere partijen

De profielen die wij zelf hebben verzameld, mogen wij niet zomaar delen met andere partijen. Ook daarvoor hebben wij altijd toestemming nodig van de minister. Maar het kan zeker voorkomen dat wij de DNA-profielen in onze registratie delen met anderen, bijvoorbeeld in de internationale strijd tegen terrorisme.

Wel worden dan voorwaarden aan het gebruik gesteld. Zoals de verplichting om de profielen na afloop van het onderzoek te vernietigen.

Gaa terug naar het overzicht van alle onderwerpen.