Economische veiligheid en digitale spionage

Onze hoogontwikkelde en innovatieve economie is een aantrekkelijk doelwit voor digitale spionage. Hierbij draait het om het bespioneren, beïnvloeden of in het ergste geval saboteren van andere staten om hun eigen economie te bevorderen. De afhankelijkheid van digitale systemen die we hierbij als samenleving hebben opgebouwd vergroot onze kwetsbaarheid.

Digitale spionage, waarbij op afstand wordt binnengedrongen in geautomatiseerde systemen om informatie te stelen, is de laatste jaren sterk in opkomst. Uit onderzoeken blijkt dat onder andere China, Rusland en Iran over een aanvallend cyberprogramma beschikken, gericht tegen Nederlandse belangen.

Waarom is Nederland doelwit?

Naast hoogontwikkeld is onze economie ook innovatief en internationaal georiënteerd. Uit onderzoek blijkt dat Nederlandse topsectoren regelmatig doelwit zijn (geweest) van digitale spionage door andere landen. Deze activiteiten zijn vooral gericht op de ontwikkeling van de eigen economie en ontwikkeling van de krijgsmacht.

Eén van de dingen die verder in het oog springt, is de Nederlandse infrastructuur. Zo kunnen vitale processen, waaronder onze stroomvoorziening of het internetverkeer, doelwit zijn van voorbereidingshandelingen of daadwerkelijke digitale verstoring en sabotage.

Misbruik van onze ICT-infrastructuur kan grote gevolgen hebben. Het komt voor dat andere landen, waaronder Noord-Korea, Nederlandse ICT-infrastructuur huren voor het uitvoeren van cyberaanvallen. Dit soort activiteiten beschadigt de soevereiniteit van ons land. Het treffen van tegenmaatregelen is noodzakelijk.  

Wat zijn de gevolgen?

De globalisering zal ons land in toenemende mate kwetsbaar maken voor digitale spionage. Delen van het productieproces zijn steeds vaker verspreid over meerdere landen, waarbij onvoldoende beveiligingsmaatregelen bij toeleveranciers een aantrekkelijk doelwit kunnen vormen voor digitale spionageactiviteiten.

Tot slot kan de (potentiële) technologische afhankelijkheid een serieuze dreiging vormen voor de Nederlandse economie. Die kan het bedrijfsleven op de lange termijn nog kwetsbaarder maken voor digitale spionage en mogelijk ook voor sabotage.

Wat is ertegen te doen?

De cybercapaciteit, -kennis en -expertise van landen als China en Rusland is dermate groot dat de slagingskans om daadwerkelijk ergens digitaal binnen te dringen reëel is. Onder meer Nederlandse topsectoren, de defensie-industrie en wetenschappelijke en kennisinstellingen lopen een verhoogd risico. 

Het nemen van tegenmaatregelen is nodig en kan het risico op een succesvolle cyberaanval aanzienlijk beperken. Bedrijven en kennisinstellingen doen er verstandig aan om hun apparatuur zo goed mogelijk te beschermen. Wees alert op phishing mails, installeer beveiligingssoftware en houd deze up-to-date.

De AIVD informeert de Nederlandse overheid en andere belangendragers, waaronder vitale bedrijven, gericht over de dreigingen en risico's van digitale spionage en biedt daarbij concreet handelingsperspectief op te nemen maatregelen. Ons voornaamste doel is om de weerbaarheid tegen digitale aanvallen te verhogen en digitale schade te beperken of te voorkomen.

We dragen daarnaast actief bij aan het versterken van digitale soevereiniteit door de ontwikkeling van hoogwaardige informatiebeveiligingsproducten binnen de Nationale Cryptostrategie te stimuleren.

Meer weten?

Download het Dreigingsbeeld Statelijke Actoren 2 (DBSA). Deze gezamenlijke publicatie van AIVD, MIVD en NCTV gaat dieper in op het risico op (digitale) spionage door statelijke actoren, de kwetsbaarheid van nationale veiligheidsbelangen en het belang om deze te beschermen. 

Of ga terug naar: economische veiligheid.